Ένα ακόμα σκαλί

 Σύνθετες λέξεις με το δι(σ)- και το δυσ-

Δεν πρέπει να μπερδεύουμε τις λέξεις που είναι σύνθετες με το δι(σ)- και το δυσ- .


Με δι(σ)- γράφονται τα σύνθετα του δύο.
π.χ. δισύλλαβη λέξη ( είναι οι λέξη με δύο συλλαβές)
δίκλινο δωμάτιο (είναι το δωμάτιο με δύο κλίνες = κρεβάτια)
 
Το δυσ-, ως πρώτο συνθετικό σε μια σύνθετη λέξη, δηλώνει κάποια δυσκολία ή το κακό αποτέλεσμα.
π.χ. δυσκίνητος (αυτός που κινείται δύσκολα)
δύσμοιρος ( έχει κακή μοίρα)

Εργασίες

1.  Στις παρακάτω προτάσεις συμπλήρωσε το κενό με τη λέξη που ταιριάζει.

● Ο κυρ Νίκος έγινε …………………………………….., επειδή κέρδισε το τζόκερ.

    α. δισεκατομμυριούχος              β. δυσεκατομμυριούχος

● Η κυρία Σοφία απέκτησε το πρώτο της …………………………….., όταν ήταν 60 ετών.

    α. δισέγγονο                            β. δυσέγγονο

● Η λέξη «κοντά» είναι …………………………………… .

    α. δισύλλαβη                           β. δυσύλλαβη

● Η αίθουσά μας έχει μερικές φορές μια ……………………………….. μυρωδιά.

    α. δισάρεστη                           β. δυσάρεστη

● Αχ, ……………………………….. μου! Τι θα κάνω τώρα;

    α. διστυχία                              β. δυστυχία

2. Βάλε ι ή υ στις παρακάτω λέξεις.(Βάλε τόνο όπου χρειάζεται)

● δ….σεύρετος                   ●δ….ώροφο                      ● δ….κοπο

● δ….δυμος                        ● δ….κλινο                       ● δ….σνόητος

● δ….στιχο                         ● δ….κυκλο                      ● δ….σλεξία\

● δ….σέλιδος                      ● δ….μετρος                     ● δ….στύχημα

3. Σχημάτισε σύνθετες λέξεις γράφοντας πώς λέγεται:

† αυτός που έχει δύο πρόσωπα " διπρόσωπος

† αυτός που δεν κινείται εύκολα " ………………………………………………

† το παιδί που μιλάει δύο γλώσσες " ………………………………………….

† το σπίτι που έχει δύο ορόφους " ……………………………………………..

† το παράθυρο που έχει δύο φύλλα " ………………………………………………………

† αυτός που δεν είναι ευχάριστος " …………………………………………..

† αυτός που δεν έχει τις σωστές αναλογίες " …………………………………………

† το έτος που έχει 366 ημέρες " …………………………………………………

4. Χρησιμοποίησε τις κατάλληλες λέξεις από την παρένθεση με πρώτο συνθετικό δισ- ή δυσ- και συμπλήρωσε τις προτάσεις.

(διώροφος, διψήφιος, δίωρος, δίστιχο, δισέλιδος, δυσλειτουργία, δυσανάγνωστος, δυσαρέσκεια, δύσβατος, δυσδιάκριτος, δυσεύρετος, δυσοίωνος, δυσοσμία)

·      Τα γράμματα του γιατρού ήταν ……………………………………………….. γι’ αυτό δεν μπόρεσα να διαβάσω τις οδηγίες.

·      Οι επιβάτες εξέφρασαν τη ………………………………………………….τους για την καθυστέρηση του λεωφορείου.

·      Να διαβάσετε στο …………………………………………….. του βιβλίου σας τα …………………………………………. που είναι υπογραμμισμένα.

·      Εξαιτίας της χωματερής η ……………………………………………… στην περιοχή ήταν μεγάλη.

·      Η πινακίδα ήταν σχεδόν κατεστραμμένη, γι’ αυτό και ο ……………………………………… αριθμός δίπλα στο όνομα της οδού ήταν …………………………………………………

·      Στη μέση περίπου της διαδρομής υπάρχει ένα …………………………………….. μονοπάτι που χρειάζεται …………………………………………. περπάτημα.

·      Στο κέντρο των μεγαλουπόλεων τα …………………………………………. κτίρια είναι …………………………………………………

·      Η …………………………………………………….. των βασικών οργάνων του ασθενούς ήταν …………………………………………………. για το μέλλον της υγείας του.

5. Συμπλήρωσε στα κενά των λέξεων   –δι(σ)–  ή – δυσ–

Ø  Το ποίημα που διαβάσαμε σήμερα ήταν   ……..τιχο.

Ø  Το ελάφι, στιςμέρες μας, είναι   ……..εύρετο ζώο.

Ø  Ο λογαρισμός του ΟΤΕ έρχεται κάθε  …μηνο.

Ø  Στην τάξη μας έχουμε ένα  ….γλωσσο μαθητή. Μιλά ιταλικά και ελληνικά.

Ø  Ο Θωμάς, ο μαθητής του Χριστού, ήταν  …..πιστος.

Ø  Ο κροκόδειλος στη στεριά είναι  ……κίνητο ζώο.

Ø  Στο δωμάτιό μου έχω μια  ….μετρη ντουλάπα.